Cmentarzysko w Odrach – cmentarzysko kultury wielbarskiej przypisywane wędrówce Gotów i Gepidów ze Skandynawii nad Morze Czarne. Cmentarzysko leży na wschodnim brzegu Czarnej Wody w pobliżu wsi Odry i zajmuje ok. 8 hektarów na terenie rezerwatu przyrody Kamienne Kręgi. Obejmuje 9 kręgów kamiennych i ok. 30 kurhanów, czasem ze stelą. Kontakty ludności ze Skandynawii z ludnością zamieszkującą wówczas Pomorze (ludność kultury łużyckiej) sięgają czasów wczesnych bo ok. 1300 r. p.n.e. W zasadzie jedynym ograniczeniem kontaktów była zdolność pokonania morza. Ludność kultury łużyckiej opuściła swoje ufortyfikowane grody już w IV w. p.n.e. Goci i Gepidzi natomiast znaleźli się na Pomorzu przybywając z obszaru dzisiejszej południowej Szwecji w I w.n.e. Tworzyli z tubylczą ludnością (co najlepiej widać w cmentarzysku w Brąchnówku z ludnością kultury pomorskiej) spoistą kulturę zwaną kulturą wielbarską. Gocki kronikarz, Jordanes, jednak nieco inaczej opisał lądowanie Gotów, nie starczyło mu wyobraźni i nie przewidział tak rozległego miejsca lądowania Gotów i tak rozległego miejsca ich gospodarstw domowych na terenie Pomorza. • 1874 – gdański archeolog Abraham Lissauer, na podstawie znalezionych fragmentów narzędzi krzemiennych określa czas powstania obiektu na okres neolitu. • 1926 – prof. Józef Kostrzewski, archeolog z Uniwersytetu Poznańskiego obala teorię o neolitycznym rodowodzie kamiennych kręgów. Ustala czas powstania kręgów i kurhanów oraz odkrytych w nich pochówków na początki naszej ery. Przyporządkowuje je Prasłowianom. • 1940 – Niemcy zabezpieczyli cmentarzysko jako “germańskie sanktuarium”. • 1962 – prace archeologiczne pod kierunkiem dr Jerzego Kmiecińskiego z Uniwersytetu Łódzkiego. Na podstawie badań sformułowano teorię powstania obiektu: ok. 70 r. n.e. przybyła tu grupa pochodzących ze Skandynawii Gotów, którzy po 130-150 latach osiedlenia przenieśli się z obszaru Borów Tucholskich w kierunku południowo-wschodnim, przez Ukrainę na północne wybrzeża Morza Czarnego. • Na przełomie lat 80. i 90. XX w. astronomowie z Uniwersytetu Poznańskiego definitywnie stwierdzają że linia wyznaczająca w kręgach wschód słońca jest przypadkowa (obalenie wcześniejszych hipotez o kręgach jako rodzaju “astronomicznego kalendarza”). Na cmentarzysku są następujące stwierdzone przez naukowców elementy mówiące o obrządku pogrzebowym: • kręgi kamienne (Odry są cmentarzyskiem o najbardziej okazałych kamiennych kręgach), • kurhany, • groby ze stelami, • groby płaskie, • groby wcześniejszych kultur (np. kultury pomorskiej). Stwierdzono, że cmentarzysko w Odrach było miejscem zwoływania rodowo-plemiennych zgromadzeń wiecowych w kręgach kamiennych, tzw. tingów oraz miejscem grzebania zmarłych. Teoria na temat funkcji kręgów kamiennych wysunięta została przez badacza kultury wielbarskiej, Ryszarda Wołągiewicza. Odrzucił on stanowczo wcześniejsze hipotezy identyfikujące kręgi jako specyficzne formy pochówku (nagrobka). Na podstawie legend i podań skandynawskich oraz w oparciu o przeprowadzone badania uznał te konstrukcje za miejsca wieców i sądów plemiennych. Sporadyczne pochówki znajdujące się w obrębie kamiennych kręgów miały się tam znaleźć już po zaprzestaniu użytkowania ich jako miejsc spotkań. Archeolodzy stwierdzili orkę w miejscu występowania kamiennego kręgu. Świadczy to o dużej kulturze uprawy roli w tak wczesnym okresie, orka bowiem pochodzi sprzed istnienia tam kręgu.

Kręgi kamienne w Odrach uznawane są za miejsce „magiczne”, energetyczne (nazywane w geomancji miejscem mocy). Wśród kręgów wyznaczone zostało specjalne miejsce nazwane elipsą, gdzie według radiestetów, skupiają się energie Ziemi i Kosmosu. Dzięki ich szczególnej koncentracji w ich opinii jest to strefa niezwykle pozytywnej energii, a odwiedzający to miejsce, mogą zaznać jego dobroczynnego oddziaływania. Wielu z przebywających tam osób stwierdziło, iż ustępowały u nich bóle głowy, czuli się odprężeni i zrelaksowani. Badania promieniowania jakie zostały przeprowadzone w „elipsie” wykazały wartość 120000 jednostek w skali Bovisa, przy czym promieniowanie o wartości powyżej 50000 jednostek jest już uznawane za nadprzyrodzone (boskie).

Informacje ze strony http://pl.wikipedia.org/wiki/Odry