Aktualności

Latarnia Morska w Rozewiu

Przylądek Rozewie (kasz. Blëza) – przylądek nad Morzem Bałtyckim, na Pobrzeżu Kaszubskim. Miejsce to uważane było za najdalej wysunięty na północ obszar Polski, jednak w rzeczywistości ten punkt linii brzegowej znajduje się na terenie pobliskiej dzielnicy Jastrzębia Góra. Na przylądku znajduje się Latarnia Morska Rozewie.

Przylądek Rozewie objęty jest od roku 1959 rezerwatem przyrody Przylądek Rozewie o powierzchni 12,15 ha. Ochronie podlegają resztki buczyny pomorskiej (występują drzewa ponad dwustuletnie o obwodzie pnia dochodzącym do 3 m) na wysokim brzegu klifowym. Przylądek został wzmocniony 800 metrową opaską betonową z 1896, mającą chronić go przed zjawiskiem abrazji, a co za tym idzie, ochrony latarni morskiej przed zawaleniem.

Przez polskich żeglarzy zwany złośliwie “Hornem ubogich” Nazwa półwyspu powstała prawdopodobnie jako wielowiekowe, lokalne przyswojenie starogermańskiego słowa *Rese(n)haust (współczesny Riesenhaupt – “głowa olbrzyma”). W języku niemieckim ostateczna forma ustaliła się jako Rixhöft. Do 1920 roku odnosiła się ona wyłącznie do przylądka i starej latarni morskiej.

Osiedle Rozewie (oprócz zabudowań latarni) powstało za czasów polskich po 1920 roku.

Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu

Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu
Latarnia Morska w Rozewiu

Na Rozewiu znajduje się jedna z jedenastu stacji brzegowych na polskim wybrzeżu systemu AIS-PL projektu HELCOM, który umożliwia automatyczne monitorowanie ruchu statków w strefie przybrzeżnej. Antena stacji na Rozewiu ma wysokość 85 m.

Legenda W XVII wieku w okolicach Rozewia rozbił się szwedzki statek, którego cała załoga wraz z kapitanem zginęła, ocalała tylko córka kapitana, ocalona przez rybaka. Zrozpaczona, zamieszkała w Rozewiu i postanowiła co noc rozpalać ognisko na wzgórzu, by innych żeglarzy nie spotkał taki sam los. Niektórzy mówią, że pomagała jej w tym miejscowa ludność. Córka kapitana paliła ogniska co noc, aż do swojej śmierci. Być może statek szwedzkiego kapitana rozbił się o wystającą w tym miejscu z wody skałę, zwaną przez rybaków “diabelską skałą” lub “czarcim kamieniem”, pod którym zgodnie z rybackimi opowiadaniami siedzi diabeł i topi wszystkie obiekty, które znajdą się w jego zasięgu. Decyzje o budowie nowoczesnej latarni podjęto w 1807 r., gdy statki francuskie idące z zaopatrzeniem dla Wielkiej Armii do portu w Gdańsku, myliły w nocy Rozewie z Helem, zmieniając kurs na Zatokę Gdańską za Rozewiem, a następnie kończąc rejs na mieliznach przy plażach Półwyspu Helskiego. W 1821 roku rozpoczęto budowę latarni murowanej, o wysokości 21,3 m. Zaświeciła ona 15 listopada 1822: zapalono 15 lamp Arganda. Na kamiennej wieży dzisiejszej (czynnej) latarni, znajdowała się laterna, mieszcząca lampę na olej rzepakowy (palnik Arganda), w 1866 roku zainstalowano aparat Fresnela I Klasy, zasilany olejem rzepakowym. W roku 1877 zainstalowano lampą naftową. Lampę zapalano 15 minut przed zachodem słońca, a gaszono o świcie. Zasięg latarni wynosił 21,7 Mm. Wzrost intensywności żeglugi w drugiej połowie XIX w., skutkował częstymi pomyłkami nawigacyjnymi przechodzących w nocy koło Rozewia statków, kierujących się na Zatokę Gdańską, a mylących Rozewie z Helem, czego efektem było utknięcie na mieliznach między Chałupami a Jastarnią. By temu zapobiec, zbudowano drugą latarnię (dziś: nieczynna latarnia), czyli zdublowano światła latarni na Rozewiu w celu łatwego odróżnienia świateł latarni rozewskich od sąsiednich latarni (m.in. w Czołpinie i na Helu). Druga latarnia na Rozewiu (nieczynna latarnia), świeciła od 1875 r. do 1910 r. Była wyposażona w aparat Fresnela I klasy na naftę. Obie latarnie świeciły światłem białym i miały taki sam zasięg. Nowa latarnia przestała być potrzebna po modernizacji pierwszej latarni (czynna latarnia), m.in. wyposażeniu w oświetlenie elektryczne, o większym zasięgu i unikalnej charakterystyce świecenia. Do ok. 1990 wieża nieczynnej latarni była eksploatowana jako wieża obserwacyjna i miejsce lokalizacji anteny radaru strażnicy WOP. W 1910 roku “pierwszą” latarnię (czynna latarnia) podwyższono o 5 metrów, używając tak zwanych tubingów i zmodernizowano, zmieniając oświetlenie na elektryczne (dobudowano na szczycie kamiennej wieży stożkową konstrukcję stalową i wybudowano nową latarnię, na wysokości pierwszej, licząc od dołu galeryjki, z uwagi na rosnący las bukowy, zasłaniający światło latarni od strony morza). Od 1945 roku latarnia jest także radiolatarnią o znaku RO (.-. —) według alfabetu Morse’a. Po 1998 sygnał ten jest nadawany na życzenie, z uwagi na zmiany w systemie prac radiolatarni i GPS – IALA. W 1972 roku decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków latarnia została wpisana do rejestru zabytków. W czerwcu 1978 roku latarnię podwyższono o kolejne 8 metrów (przez wstawienie 8 metrowego walca metalowego – nie mylić z tubingiem – przy pomocy dźwigu samojezdnego), ponieważ rosnące drzewa (rezerwat – las bukowy), zaczęły zasłaniać światło, od strony morza. Zainstalowano nowe źródło światła. Jest to jeden panel dwustronny na obrotowym stole, gdzie na każdej stronie znajduje się po 20 reflektorów halogenowych. Światło wysyłane jest z 16 reflektorów (ø 17 cm, 200 W każdy) na każdej stronie panelu. Jednocześnie włączone są 32 reflektory. Powierzchnia świetlna wynosi szer. 85 cm., wys. 94 cm. Światłość wynosi 800 000 kandeli. Pozostawiono stary reflektor i wyposażenie elektryczne z lat 20. XX w na swoim miejscu: wewnątrz nowego walca metalowego z 1978 r., w celach muzealnych (Muzeum Latarni Morskich w Rozewiu). W 1994 roku zamontowano stację referencyjną GPS pozwalającą określić pozycję w pobliżu latarni z dokładnością do 5-10 metrów. Obecny zasięg nominalny światła to 26 Mm.

Przy czynnej latarni znajduje się siłownia oraz sprężarki służące do uruchamiania sygnału mgłowego (“buczka mgłowego” zainstalowanego w 1877, połączonego rurami pneumatycznymi ze sprężarkami), zlokalizowanego w lesie na cyplu, koło zabudowań latarni (zmiana przepisów IALA, rozwój GPS i powszechne wyposażanie statków w radary nawigacyjne, spowodowało, że od 1991 sygnały mgłowe nie są nadawane).

Dojazd Od centrum Jastrzębiej Góry około 3 km drogą do Władysławowa. Koło latarni umieszczono parking oraz restaurację. Nocleg możliwy jest w domkach letniskowych, kwaterach prywatnych, hotelu “Rozewie” (były internat wojskowy), i kilku innych miejscach głównie po południowej stronie brukowej drogi, tzw. “Autostrady ku słońcu” łączącej Władysławowo z Jastrzębią Górą. Ponadto najbliższe miejsca hotelowe w Jastrzębiej Górze są oddalone od latarni o mniej niż 1 km.

Dane techniczne Czynna latarnia Prawidłowa nazwa: “stara” latarnia • Nr polski 0480 (w polskim Spisie Świateł) tom I wyd. 2009 • Nr brytyjski C2960 (w brytyjskim Spisie Świateł vol C) • Położenie: 54°49’54″ N 18°20’20″ E • Wysokość wieży: 32,7 m • Wysokość światła: 83 m n.p.m. • Zasięg nominalny światła: 26 Mm (48,2 km) • Charakterystyka światła: Błyskowe, skrót międzynarodowy: FI o Światło: 0,1 s o Przerwa: 2,9 s o Okres: 3 s Nieczynna latarnia Prawidłowa nazwa: “nowa” latarnia • Położenie: 54°49 N 18°20 E • Wysokość wieży: około 21 m

• Wysokość światła: około 72 m n.p.m.

Zaczerpnięto ze strony
http://www.rozewie.wla.com.pl/
http://pl.wikipedia.org/wiki/Latarnia_Morska_Rozewie